Làng Nghề Đan Lát Bao La

Xã Quảng Phú - View on map

0 Review

Description

Địa điểm: Làng Bao La nằm ven bờ Bắc trung lưu sông Bồ, hướng ra biển Đông, gồm xóm Chùa, Đình, Hóp, Đông, Cầu và xóm Chợ, thuộc xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền.

Là một làng quê nổi tiếng nghề đan lát sản phẩm tre với các loại vật dụng gần gũi trong gia đình làng quê như thúng mủng, rổ rá, giần sàng, nong, nia… Ngày nay Bao La cũng bắt đầu nổi tiếng sản xuất hàng mây tre đan với các sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Hợp tác xã Mây tre đan Bao La.

Không ai biết nghề đan lát xuất hiện ở làng Bao La có từ khi nào, chỉ biết rằng nói đến nghề đan thúng mủng thì Bao La là làng nổi tiếng từ xưa đến nay của cả vùng đất Huế. Hàng đan bằng tre, nứa của Bao La vừa đẹp vừa bền và nổi tiếng với câu ca truyền khẩu: “Thúng mủng Bao La đem ra đựng bột. Chiếu Bình Định tốt lắm ai ơi. Tạm tiền mua lấy vài đôi. Dành khi hiếu sự trải côi giường Lào”

Khi đã xong vụ lúa, bà con làng Bao La ở xã Quảng Phú huyện Quảng Điền lại bắt tay vào nghề đan tre nứa truyền thống của mình – một nghề mà dường như đã gắn liền với tên gọi của làng, đó là làng đan lát Bao La.

Tre nứa là loại cây gắn bó với đời sống bao làng quê Việt Nam và đã trở thành nét đẹp văn hóa truyền thống Việt Nam. Tre mọc quanh nhà, quanh vườn, quanh đường làng, ngõ xóm và cung cấp cho con người bao vật dụng tưởng chừng đơn giản nhưng rất cần thiết đối với cuộc sống của người Việt xưa. Loại tre mà người dân làng Bao La dùng để đan thúng mủng, các loại vật dụng gần gũi trong sinh hoạt gia đình và trong sản xuất nông nghiệp là một loại tre đặc biệt: Thân thẳng, gióng dài mà bà con ở đây thường gọi là Tre lồ ô. Qua bàn tay chai sần của bao đời người nối tiếp nhau ở cái làng quê này đã kết thành danh tiếng của một loại hàng hóa rất gần gũi và cần thiết đối với cuộc sống của con người như: Thúng, mủng, rổ rá, giần sàng, nong nia, tràng trẹt… Mặc dù là một nghề phụ nhưng nghề đan lát đã thu hút mọi lứa tuổi lao động trong gia đình và trong thôn xóm. Người khỏe mạnh tìm mua, đốn tre và vận chuyển đưa về làng. Người già cưa tre, chẻ nan, vót lạt, trẻ em đan lát, phụ nữ gánh sản phẩm tỏa đi khắp các chợ ở làng quê, thành thị.

Ngày nay, cùng với công việc đồng áng, bà con làng Bao La vẫn tiếp tục bắt tay vào nghề đan tre truyền thống của mình, một nghề mà sự nổi tiếng đã gắn liền với tên gọi làng Đan lát Bao La. Ngoài làm ra các sản phẩm truyền thống, tổ chức sản xuất theo gia đình, theo xóm như: Xóm Chợ thì chuyên đan giần, sàng; Xóm Đông chuyên đan thúng, mủng; Xóm Chùa chuyên đan rá; Xóm Đình và Xóm Hóp chuyên đan rổ rá các loại; Xóm Cầu chuyên đan nia, thúng, mủng. Bà con Làng Bao La còn tham gia vào sản xuất các đồ thủ công mỹ nghệ do Hợp tác xã Mây tre đan Bao La đứng ra tổ chức và bao tiêu sản phẩm.

Cơ chế thị trường và cuộc sống hiện đại đã làm cho nghề đan lát truyền thống của làng Bao La dần mai một, nhưng cũng chính vì thế mà bây giờ ở làng lại xuất hiện nhiều sản phẩm mây tre đan mỹ nghệ mang dáng dấp hiện đại với các kiểu, loại bàn ghế bằng tre, kết bằng mây, giỏ xách, các kiểu lẵng hoa, các loại giá treo đèn trang trí... và một số mặt hàng phục vụ du lịch. Theo thời gian, truyền thống nghề đan lát của làng cũng phải thay đổi theo, nhưng cái thay đổi này bắt nguồn từ lòng yêu nghề, gắn bó với nghề làm động lực chính để gắn kết những bàn tay và khối óc của cả làng trong quá trình tìm ra một hướng đi mới cho sản phẩm đan lát Bao La.

Theo như người dân ở nơi đây chia sẻ, muốn đan được một cái thúng hay cái mủng quả thật là không phải chuyện đơn giản, người dân phải lặn lội đi rất xa để mua lồ ô sau đó đem về cưa lấy đoạn gộc vót vành tròn lót trong, vót vành ngoài lép, đoạn giữa chẻ nan vót láng đan mên, khúc đọt chẻ mảnh hơn, nhỏ hơn để đát thành miệng thúng. Lận vành phải người lớn quen tay mới làm được. Nức vành thúng phải nức lật đôi, thúng nhỏ nức dày 90 nức lật, thúng lớn thì nức trăm hai, trăm ba nức lật, cái thúng mới chắc nụi. Sau cùng đốt lửa rơm hui cho cháy xơ tre, cho cái thúng bén lửa ngả màu vàng ruộm khói bếp để chống mọt.

Ngày nay cơ chế thị trường và cuộc sống hiện đại đã làm cho nghề đan lát truyền thống của làng Bao La dần mai một, nhưng cũng chính vì thế mà bây giờ ở làng lại xuất hiện nhiều sản phẩm mây tre đan mỹ nghệ mang dáng dấp hiện đại với các kiểu, loại bàn ghế bằng tre, kết bằng mây, giỏ xách, các kiểu lẵng hoa, các loại giá treo đèn trang trí… và một số mặt hàng phục vụ du lịch. Theo thời gian, truyền thống nghề đan lát của làng cũng phải thay đổi theo, nhưng cái thay đổi này bắt nguồn từ lòng yêu nghề, gắn bó với nghề làm động lực chính để gắn kết những bàn tay và khối óc của cả làng trong quá trình tìm ra một hướng đi mới cho sản phẩm đan lát Bao La.